Herdenken en herdacht worden…

Een herdenkingsdienst voor de MH17 is gaande op tv. Mijn telefoon gaat, of ik ook even wil gaan zitten en kijken naar de dienst omdat deze zo ontzettend indrukwekkend is. Ik sta op en ga de woonkamer in waar de televisie de uitzending weergeeft. Ik ga even zitten en aanschouw. Een man vertelt. Zijn zoon, schoondochter en jongste kleinzoon zijn omgekomen tijdens deze rampvlucht.

Hun roep, hun gelach en hun echo hoort hij nog in zijn hoofd. Elke keer opnieuw. Daarna zie ik een jongen een gedicht voordragen over het verlies van zijn zusje, zijn moeder en zijn neefjes en nichtjes. Mijn keel wordt afgeknepen terwijl ik dit zie. Ik moet mij inhouden niet te huilen maar kan ook niet veel zinnigs uitbrengen.

De herdenkingsdienst vindt plaats in de Amsterdam Rai. Het zit er bomvol mensen die er allemaal met hun eigen verdriet een plek innemen. Het is te bizar voor woorden. Allemaal mensen die getekend zijn voor hun verdere leven. In één keer tegelijk slachtoffer geworden van een wandaad en misdaad die door iemand anders is toegebracht…

Alle mensen die in dit vliegtuig zaten hadden hun eigen bestemming. Op weg naar een vakantie adres, op weg naar huis. En allemaal hadden ze hun eigen geschiedenis, heden en toekomst. En in een keer is dat allemaal weg. Niet alleen dat van hun, maar ook van degenen die verslagen achterblijven. Het is niet te bevatten, onbegrijpelijk en toch ook typisch een daad van de mensheid.

De mensheid is wreed. Mensen zijn afgunstig, bezitterig, doordrammerig en bazig. Al sinds mensheugenis wordt er gevochten, gedwongen en gemanipuleerd om een ander de wil op te leggen. Hele groeperingen worden gevormd om een door hun zelf verzonnen plan ten uitvoer te brengen. Volgen en gevolgd worden. Dat is waar het in de wereld naartoe lijkt te gaan. En is dit iets nieuws? Ik denk het niet. Oorlogen, religies, vervolgingen en sektes zijn aan de orde van de dag. Allemaal ontstaan om een ander te sturen. Een ander te laten volgen. Mensen zijn de enige wezens die handelen met gewetensbesef. Handelen terwijl ze gevolgen kunnen overzien. Dat maakt het nog wranger.

Onze oudste vroeg me onlangs, “Mama, waarom is er eigenlijk oorlog?” Ik antwoordde kort en eenvoudig; “omdat iedereen de baas over iedereen wil spelen”.  En dat begint al in het klein. Op de kleuterschool manipuleren kleine kinderen elkaar al en moet de zwakste het vaak ontgelden. Of degene die net buiten de lijntjes kleurt of zich onderscheidt van de rest is de zondebok.

Deze mensen hebben nergens om gevraagd. Deze mensen hoeven nooit meer ergens om te vragen. Deze mensen zijn gebruikt als vergeldingsmiddel en vernietigd door extremisten. Het is niet te bevatten en angstaanjagend als je je realiseert dat je zo eenvoudig kunt worden gebruikt als vergeldingsmiddel.

Ik ben koud en heb kippenvel. Al deze mensen zijn weg. Ze komen nooit meer terug. Hun leven stopte abrupt en wordt nooit afgemaakt. Hun lot werd bepaald door één druk op de knop van een medemens die vond dat het zo moest. Iemand die waarschijnlijk trots is op zijn daad en verzekert denkt te zijn van een eersterangs plek in de Hemel…

Ik denk nu maar niets meer te zeggen. Ik kan geen woorden meer verzinnen die deze lading  voldoende dekken.