Let fear not overtake hope

Alweer twee meisjes vermist. Het lijkt wel of het lopende band werk is en dat de criminelen zegevieren. Het is niet te bevatten hoeveel ellende er in een weekend kan plaatsvinden. Of in een paar maanden. De tijd waarin we leven is grillig. De ene na de andere aanslag vindt plaats. Het ene na het andere mens wordt slachtoffer van terreur, dreiging en moord.

Mensen worden aangevallen, ontvoerd, misbruikt, gebruikt en als wapen ingezet. Het is een tijd waarin het op overleven lijkt in plaats van gewoon leven. Griezelig vind ik het en ik kan niet anders dan het steeds opnieuw van me af te moeten schrijven. Want erover praten en uiten hoe je je voelt schept ruimte in je hoofd en leert relativeren bovendien.

Er werd in Manchester een concert gegeven afgelopen weekend. De boodschap was duidelijk: vrede. Maar hoe moeilijk is het om vrede de boventoon te laten voeren in zulke tijden, bij zulke gebeurtenissen. Ik schreef het al eerder; erge dingen halen erge gedachten in mensen naar boven. Gisteren in de auto spraken we er nog over. Mijn zoon van dertien vroeg zich af hoe wij zouden reageren als hem of zijn broertje of zusje iets overkwam. Wat we zouden doen. Of we op wraak zouden zinnen. Wat als?

We moesten het antwoord schuldig blijven. Dingen die niet in je leven spelen kun je onmogelijk inschatten. Je kúnt je gewoon geen voorstelling maken van hoe iets zou voelen. Hoe je iets zou ervaren. Wát je zou doen. Dat kan alleen wanneer het ongeluk je treft. Wanneer je in een oorlog belandt, wanneer je slachtoffer van een aanslag wordt, getroffen wordt door ziekte of zoiets verschrikkelijks als het verliezen van je kind, geliefde, broer of zus of wie dan ook maar.

Maar het gebeurt steeds vaker om ons heen. En de laatste tijd is het alsof het ondanks het schitterende weer steeds donkerder wordt. We worden bang van dat wat ons treft. We worden angstiger en achterdochtiger. We durven minder en willen ons beschermen tegen het kwaad. En daarnaast willen we beschermd worden. In welk opzicht dan ook.

We willen als burgers niet in angst leven. We willen dat er opgetreden wordt tegen kwaad. We willen dat het eens ophoudt. Maar ik heb geen enkel idee hoe dat kan stoppen. Hoe we alles kunnen wenden. Hoe er voor gezorgd kan worden dat er geen tranen meer vloeien. Dat er geen onschuldige mensen meer slachtoffer worden van een ander zijn valse acties. Van een ander zijn moordlust. Van iemand anders zijn drang om een overtuiging te vergelden.

En dus hebben we geen andere keus dan door te gaan met ademhalen. Door te gaan met dagelijkse dingen en niet toe te geven aan de onrust en angst die gezaaid wordt. Maar dat valt nog niet mee. Gisteravond lag ik in bed en ik dacht aan de woorden die mijn oma ooit sprak: “als ik geweten had wat ik allemaal wist was ik nooit aan kinderen begonnen…” We begrepen ze amper en snapten al helemaal niet waarom ze nooit enthousiast was wanneer er (weer) een achterkleinkind op komst was. Dat vonden we eerder bot dan bezorgdheid.

Maar dat was het wel. Want oma was destijds al bezorgd om de mensen die na haar kwamen. Om de ommekeer die plaatsvond. Om de dreiging die op handen was. Om de dingen die gingen komen. Ze had de oorlog meegemaakt en wist waartoe mensen in staat waren. Als ze maar gek genoeg waren konden er verschrikkelijke dingen gebeuren. Dingen als ziekte, moord en verderf lagen op de loer. En iedereen die kinderen kreeg onderwierp die kinderen vrijwillig aan al de ellende die in deze wereld aan de orde was.

En toen ik gisteravond lag te denken aan al die mensen die afscheid moesten nemen van hun ontvoerde, vermoorde, kapot gemaakte kinderen; aan al die mensen die getroffen werden door leed, verdriet, aanslagen en oorlog dacht ik een moment hetzelfde. Het was vast makkelijker geweest wanneer we niet voor kinderen gekozen hadden. De angst dat er iets met ze gebeurt, of met ons waardoor ze niemand meer zouden hebben speelde opeens op. Noem me een struisvogel die zijn kop in het zand steekt, kan mij het schelen, maar als moeder en vader wil je je kinderen soms het liefst in een glazen doosje stoppen. Van kogelwerend glas. Waar geen narigheid doorheen kan dringen…

Maar dat kunnen we niet. Ze zijn als wij en gaan op ontdekkingstocht. Ze willen de wereld verkennen en leggen contacten. Ze verleggen hun grenzen en zoeken avontuur op. De een doet dat uitbundiger dan de ander, de een reist ervoor over de hele wereld en de ander vindt het dichter bij huis. Maar toch, ze doen het allemaal. Allemaal bewandelen ze een weg die stikvol risico’s zit. Allemaal moeten we maar afwachten hoe hun balletje rolt en wat ze tegen zullen komen tijdens hun eigen avontuur.

Bovendien is het zo dat de wereld vanaf de mensheid verdeeld is. Het is van alle tijden. Soms hunker ik naar een tijd die ik nooit gekend heb, omdat ik méén dat het toen evangelie was. Mede daarom skip ik tegenwoordig zoveel social media en zoek ik mijn vertier in andere bronnen. Ik geloof dat het leven toen een stuk simpeler was. We móesten allemaal niet zoveel. We deden gewoon ons dingetje. Werken, eten, drinken, gezellig doen en that’s it. Dat is tenminste in mijn eigen verzonnen gedachten. En daarom probeer ik dat beeld een beetje te realiseren voor mezelf. Mijn eigen perfecte stukje wereld te creëren waar alles wat eenvoudiger is. Gewoon gelukkig zijn. Zoiets.

Maar nou ben ik ook geen Gekke Henkie en ik weet natuurlijk heel goed dat die tijden óók hun struggles hadden. Denk aan de tijden dat je nog niet voor je homoseksualiteit uit kon komen. Of dat je in een verkeerd lichaam geboren was. Of dat je overspannen was of een geestelijke aandoening had. Tegenwoordig wordt nog steeds niet alles omarmd maar we zijn toch al een heel eind in de goede richting. En ja, zelfs met zulke afschuwelijke incidenten die gebeuren omtrent de homosexualiteit durf ik dat wel te stellen.

Het zit in de mens om te oordelen. Om te overwinnen. Om te veroveren. Om de baas te spelen. En daarvoor schuwt onze soort weinig middelen. Dat was in de tijd van de oermens, dat was in de tijd van de farao’s en van de Vikingen. Horrortaferelen zijn van alle tijden. Denk maar eens aan de vreselijk intelligente maar wrede Maya’s… In vroeger tijden werden ze alleen meer geaccepteerd omdat ze vertrouwden op de Goden, de halfgoden en de mensen met de meeste macht. Eigenlijk net als in deze tijd… Vandaag de dag zijn er alleen iets meer mensen die zich afgewend hebben van het volledig vertrouwen op hogere machten en mensen met geld. We hebben wat meer geleerd ons eigen verstand te gebruiken en keuren het allemaal niet meer als vanzelf goed.

Ik las op Facebook iemand die haar bezorgdheid uitsprak. De moord op de twee meisjes. Het zette ons allemaal aan het denken en wakkerde een bepaalde angst in ons aan. Dat is ook logisch want we zijn allemaal mensen en bij ieder van wordt dit nare gevoel aangezwengeld vooral wanneer het onze geliefden betreft. Maar weet je, we kunnen niet meer doen dan we kunnen doen. We kunnen onze kroost niet opsluiten in een glazen doosje en er zo nu en dan een Twixje voor het plezier doorheen schuiven. We moeten roeien met de riemen die we hebben.

En wat dan wanneer je kinderen tegenstribbelen las ik. Wat nou als die niet betutteld willen worden? Vroeger, toen ik uit begon te gaan (ergens begin de jaartelling was dat denk ik…) mocht ik uit op één voorwaarde: mijn vader haalde en bracht me. Ik mocht vanaf een bepaalde leeftijd zélf de tijd bepalen, maar, nog steeds werd ik gehaald en gebracht. Daar voelde ik me ook wel veilig bij. Al vond ik het heus ook wel eens genânt dat mijn vader op de hoek van de bar stond te wachten en met de lichten knipperde… Een keer heb ik me laten overhalen door een vriendin om lopend door de stad te zwalken en werd meteen door een auto met verdachte figuren aangesproken. Daarvan was ik dus ook meteen genezen.

Tot op de dag van vandaag buig ik voor papa dat hij elke zaterdagavond de wekker zette om mij op te halen. Dat is dus ook mijn eigen plan de campagne. We leven nou eenmaal niet in een tijd waarin het vertrouwd is om als pubermeisje (of jongen) midden in de nacht rond te fietsen en te dwalen. De risico’s zijn gewoon te groot. Vind ík dus hè. Ik spreek voor mezelf. Wíj zijn de ouders en zij het kind. Dat kunnen ze leuk vinden of niet. Jammer dan. Dat zijn de regels. Alles mag, maar wel onder onze voorwaarden. En ik weet het, we leven niet meer in de negentiger jaren. Tijden veranderen. Het zal allemaal best. Maar de risico’s zijn óók veranderd. Die zijn groter geworden. En hoewel ik niemand tegen álle onrecht in de wereld kan beschermen, kan ik er wel op staan te doen wat in mijn mogelijkheden ligt.

Wat mij brengt tot het slotbetoog van deze veel te lange blog. Het is nu 2017. En er gebeuren talloze verschrikkingen om ons heen. Betekent dit dat de wereld verziekt is? Betekent dit dat het slechte de overhand neemt? Ik denk het niet. De wereld is altijd al zo ‘ziek’ of mooi geweest als hij nu is. Met het verschil dat we bewuster leven dan in het prille begin. We laten ons niet meer alles klakkeloos voorkauwen en denken zelf ook na. Laat dat dan in ons voordeel zijn. En wie weet komt er dan vanzelf een dag dat ons dat eindelijk wereldvrede en rechtvaardigheid oplevert.